Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO) đã thông qua quyết định quan trọng tại Kỳ họp lần thứ 47 tại Paris, Cộng hòa Pháp, về việc điều chỉnh và mở rộng ranh giới của Di sản Thiên nhiên Thế giới Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Quyết định này bao gồm việc mở rộng sang Vườn quốc gia Hin Nam Nô của Lào, tạo nên một di sản thiên nhiên thế giới mới với tên gọi ‘Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô’. Di sản này được công nhận dựa trên các tiêu chí (viii), (ix) và (x) về địa chất, địa mạo, hệ sinh thái và đa dạng sinh học.
Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt vào năm 2009, lần đầu tiên được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới vào năm 2003. Đến lần thứ hai vào năm 2015, di sản này có diện tích vùng lõi là 123.326ha và vùng đệm là 220.055ha. Sự kiện quan trọng này đánh dấu sự công nhận quốc tế về giá trị đặc biệt của vườn quốc gia này.
Cùng với đó, Vườn quốc gia Hin Nam Nô của Lào cũng đã được đề cử và công nhận là phần mở rộng của Di sản thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Hồ sơ đề cử được Chính phủ Lào và Việt Nam thống nhất gửi tới UNESCO vào tháng 2/2024. Sau quá trình thẩm định nghiêm ngặt, Cơ quan tư vấn của UNESCO là Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên quốc tế (IUCN) đã trình quyết định lên Ủy ban Di sản Thế giới tại Kỳ họp lần thứ 47.
Việc điều chỉnh ranh giới này không chỉ nhằm mục đích bảo vệ mà còn phát huy giá trị của di sản, bao gồm cả hệ sinh thái và đa dạng sinh học. Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô nằm tại điểm giao thoa của dãy núi Annam và vành đai đá vôi Trung Đông Dương, bắc qua biên giới Việt Nam và Lào. Khu vực này được coi là khu vực karst quy mô lớn, lâu đời nhất ở châu Á, với sự đa dạng của các hệ sinh thái và cấu trúc ngầm.
Về quản lý, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô sẽ được đề xuất quản lý thông qua 2 bản Kế hoạch quản lý riêng biệt. Sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam với Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào trong công tác nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện hồ sơ đề cử đã được đẩy mạnh trong những năm gần đây.
Đến nay, Việt Nam đã có 9 di sản thế giới, trong đó có 2 Di sản thế giới liên tỉnh và 1 Di sản thế giới liên biên giới đầu tiên là Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô. Việc UNESCO công nhận di sản này không chỉ là một vinh dự mà còn là hình mẫu trong quản lý di sản thế giới liên biên giới. Điều này đóng góp kinh nghiệm thực tiễn vào công tác quản lý di sản thế giới theo Công ước 1972 về Bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới của UNESCO.