Với mục tiêu đưa người trẻ đến gần hơn với chiều sâu văn hóa dân tộc thông qua nghệ thuật thư pháp chữ Việt, dự án văn hóa – nghệ thuật ‘Họa tâm’ của nhóm sinh viên Bút Team, ngành truyền thông & tổ chức sự kiện (FPT Polytechnic TPHCM) đã được triển khai. Đây không chỉ là một đêm trình diễn nghệ thuật đơn thuần mà còn là một hành trình khám phá và trải nghiệm văn hóa.

Lấy cảm hứng từ khẩu hiệu ‘Tâm họa chữ, chữ hiện tâm’, dự án muốn chuyển tải thông điệp rằng chỉ khi biết rèn luyện nội tâm, người trẻ mới có thể vững vàng trên hành trình phát triển bản thân. Thông điệp này không chỉ dừng lại ở việc trình diễn nghệ thuật mà còn là một lời nhắn gửi về sự quan trọng của việc rèn luyện và phát triển nội tâm.

Một trong những điểm nhấn đặc sắc của dự án là không gian trưng bày thư pháp, với các tác phẩm của nhà thư pháp Nguyễn Hiếu Tín – Thạc sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa, người có nhiều năm cống hiến cho việc bảo tồn và phát huy nghệ thuật thư pháp Việt. Các tác phẩm thư pháp không chỉ đơn thuần là nghệ thuật trình bày chữ viết, mà còn là cách thể hiện bản sắc văn hóa, triết lý sống và đời sống nội tâm của người Việt.

Nhà thư pháp Nguyễn Hiếu Tín cho rằng thư pháp Việt là một loại hình nghệ thuật cần được bảo tồn và phát huy trong đời sống đương đại. Để làm được điều này, cần có sự kết nối giữa thế hệ đi trước và lớp trẻ hôm nay, thông qua giáo dục, nghệ thuật và thực hành sáng tạo. Ông tin rằng, chỉ khi có sự kết nối và trao truyền kiến thức, kinh nghiệm giữa các thế hệ, thư pháp Việt mới có thể tiếp tục phát triển và tỏa sáng.

Thông qua chương trình ‘Họa tâm’, nhóm sinh viên Bút Team đã giới thiệu đến công chúng một loại hình nghệ thuật truyền thống, đồng thời thể hiện được góc nhìn sáng tạo và sự gắn bó sâu sắc với văn hóa dân tộc. Dự án cũng khơi gợi suy nghĩ về trách nhiệm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa trong bối cảnh hiện nay. Đó là lời tri ân dành cho ngôn ngữ mẹ đẻ, và cũng là lời nhắn gửi về sự tiếp nối, về những điều không nên để mai một.

Qua đó, dự án ‘Họa tâm’ không chỉ là một sự kiện nghệ thuật mà còn là một phần của hành trình bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc. Dự án đã thể hiện được sự sáng tạo, tâm huyết và trách nhiệm của nhóm sinh viên Bút Team trong việc giới thiệu và quảng bá văn hóa Việt Nam đến với công chúng.

Trên dãy Trường Sơn xanh thẳm, nơi những đám mây thường xuyên sà xuống tận mái nhà sàn, đồng bào Bru-Vân Kiều vẫn tiếp tục gìn giữ một phong tục truyền đời: lễ mừng lúa mới. Đây không chỉ là một ngày hội của bản làng sau vụ mùa bội thu, mà còn là dịp thiêng liêng để người dân bày tỏ lòng biết ơn với trời đất, thần linh và tổ tiên đã phù hộ cho cây lúa trổ bông, trĩu hạt.

Lễ mừng lúa mới thường được tổ chức vào cuối vụ gặt, khi trong kho đã đầy lúa, trong lòng người dân đầy háo hức. Mỗi bản làng tổ chức lễ theo quy mô và tập tục riêng, nhưng tựu trung vẫn giữ được cốt lõi: biết ơn và cầu mong. Với người Bru-Vân Kiều, cây lúa không chỉ là nguồn thực phẩm quan trọng, mà còn là biểu tượng của sự sống, là nhịp đập của cả cộng đồng.

Trong sắc màu thổ cẩm và tiếng chiêng trầm bổng, lễ mừng cơm mới ngân lên giai điệu văn hóa dân tộc mộc mạc, sâu lắng và thấm đượm tình đất, tình người. Từ tờ mờ sáng, khói bếp đã tỏa lên từ từng nóc nhà. Những người phụ nữ trong bản thay nhau nấu xôi, đồ cơm, giã gạo nếp mới. Đĩa thịt rừng được tẩm ướp gia vị thơm nức, chum rượu cần đã được mở nắp, sẵn sàng cho buổi lễ lớn nhất trong năm.

Già làng Hồ Noi sẽ thực hiện nghi lễ chính thức. Trước bàn cúng, ông rì rầm khấn: “Ơi Giàng! Ơi thần lúa, thần núi, thần suối… xin nhận lễ của con cháu Bru-Vân Kiều. Cảm ơn đã cho mùa lúa tốt tươi, cho con cái được mạnh khỏe, bản làng được yên vui…”. Giọng khấn của già làng hòa trong làn khói của hương trầm, như kết nối giữa thế giới con người và thế giới linh thiêng.

Sau phần lễ là phần hội. Không khí nhanh chóng chuyển từ trầm mặc sang rộn ràng, tươi vui. Chiêng được mang ra, những thanh niên lực lưỡng vỗ trống, những cô gái khoác lên mình bộ váy thổ cẩm sặc sỡ, nhún nhảy theo nhịp nhạc núi rừng. Vũ điệu xoang Bru-Vân Kiều chậm rãi, dẻo dai, mang hơi thở của thiên nhiên, có núi, có sông, có gió rừng xào xạc trong từng bước chân.

Trải qua bao biến thiên của lịch sử và sự chuyển mình của đời sống hiện đại, lễ mừng lúa mới vẫn được người Bru-Vân Kiều trên dãy Trường Sơn gìn giữ như một phần máu thịt. Không chỉ là phong tục, lễ hội này còn là minh chứng cho bản sắc bền vững của một tộc người luôn sống hài hòa với thiên nhiên.

Ngày nay, chính quyền địa phương và các đồn Biên phòng đóng quân trên địa bàn luôn đồng hành cùng bà con trong việc phục dựng và tổ chức các lễ hội truyền thống. Nhiều trường học vùng cao còn đưa nội dung về lễ mừng lúa mới vào chương trình ngoại khóa, giúp học sinh người Bru-Vân Kiều hiểu và tự hào về truyền thống dân tộc mình.

Lễ mừng cơm mới không chỉ nói lên mối giao cảm giữa con người với thiên nhiên, mà còn là biểu tượng của sự cố kết cộng đồng, của tình cảm thủy chung, son sắt giữa người với người. Trong từng nắm cơm dẻo, từng điệu xoang nhịp nhàng, lễ mừng lúa mới là bản hòa ca của bản sắc, của ký ức cộng đồng được truyền từ đời này sang đời khác.

Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đã và đang nỗ lực không ngừng để bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa của dân tộc, đồng thời lan tỏa sâu rộng truyền thống lịch sử và bản sắc văn hóa đến với cộng đồng. Đây là một biểu hiện cụ thể của tinh thần trách nhiệm và tình yêu với nghề của đội ngũ cán bộ, đảng viên tại đây. Việc làm này bắt nguồn từ tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tầm quan trọng của công tác bảo tồn di sản văn hóa, xem di sản văn hóa là linh hồn trường tồn của một dân tộc.

Thực hiện các nội dung đột phá về bảo tồn văn hóa phi vật thể, bảo tồn di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh, quản lý hiện vật, tư liệu, Chi bộ Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực. Đồng chí Ngô Thị Hải Yến, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Bảo tàng và Thư viện tỉnh cho biết, Chi bộ có 45 đảng viên, thường xuyên tổ chức các cuộc sinh hoạt chuyên đề với nội dung phù hợp với tình hình thực tiễn của cơ quan. Mỗi cán bộ, đảng viên đã cụ thể hóa và đăng ký từ 2-3 phần việc làm theo Bác, cụ thể và sát với nhiệm vụ chuyên môn.

Giai đoạn 2016-2024, đơn vị đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Cụ thể, 15 di sản văn hóa phi vật thể của Sơn La đã được công bố và đưa vào danh mục quốc gia; trong đó, nghệ thuật Xòe Thái đã được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Ngoài ra, 10 di tích đã được xếp hạng; hơn 35.000 hiện vật, tư liệu được bảo quản tại Bảo tàng Sơn La. Mỗi năm, đơn vị nghiên cứu, sưu tầm thêm từ 200 đến 300 hiện vật, tư liệu phục vụ trưng bày.

Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La cũng đặc biệt chú trọng vào việc ứng dụng số hóa di sản vào công tác chuyên môn. Đơn vị đã tiến hành kiểm kê đồng bộ, số hóa, chuẩn hóa tư liệu, hiện vật và đưa đến công chúng qua website hoặc mã QR-Code. Chi bộ đã chỉ đạo triển khai nhiều hoạt động quảng bá, giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp của Bác Hồ. Tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh, một chuyên đề cố định “Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Sơn La” đã được trưng bày, giới thiệu hiện vật, hình ảnh quý về tình cảm của Bác đối với đồng bào, cũng như tình cảm của đồng bào các dân tộc Sơn La dành cho Bác.

Trong 2 năm (2023 và 2024), Chi bộ đã triển khai mô hình “Giáo dục truyền thống lịch sử địa phương tại điểm Di tích quốc gia đặc biệt Nhà tù Sơn La” cho học sinh các trường tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn tỉnh. Đơn vị cũng đã tổ chức 154 cuộc giáo dục truyền thông, thu hút trên 320.000 lượt học sinh, sinh viên và chiến sĩ các lực lượng vũ trang tham gia.

Bằng tinh thần trách nhiệm và tình yêu với nghề, Chi bộ Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đang từng ngày học và làm theo Bác bằng những việc làm cụ thể, thiết thực trong gìn giữ lịch sử, văn hóa và lan tỏa hình ảnh Bác Hồ – vị lãnh tụ vĩ đại đến với mỗi người dân. Những nỗ lực này đã hun đúc tình yêu quê hương, đất nước từ những giá trị di sản bền vững, thể hiện sự tận tâm và cống hiến của đội ngũ cán bộ, đảng viên đối với công việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của dân tộc.

Thị trường âm nhạc Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2025 đã chứng kiến sự sôi động đáng kể, đánh dấu sự bứt phá của các ca sĩ trẻ như Hòa Minzy và Phương Mỹ Chi. Sự kiện nổi bật nhất có lẽ là MV ‘Bắc Bling’ của Hòa Minzy, một tác phẩm đã thu hút đến 238 triệu lượt xem tính đến ngày 18/7. Thành công của MV này đã giúp Hòa Minzy sánh ngang với các kỷ lục của nam ca sĩ Sơn Tùng M-TP, khẳng định vị thế của cô trong nền âm nhạc Việt Nam hiện nay.

MV ‘Bắc Bling’ không chỉ tạo ra một ‘cú nổ’ lớn trong sự nghiệp của Hòa Minzy mà còn góp phần lan tỏa bản sắc văn hóa vùng miền, đặc biệt là văn hóa đậm chất Bắc Ninh. Với những góc quay đẹp mắt và thông điệp ý nghĩa sâu sắc, ‘Bắc Bling’ đã giúp Hòa Minzy trở thành một trong những nghệ sĩ hot nhất trong suốt 4 tháng qua. Qua đó, cô không chỉ thể hiện tài năng của mình mà còn thể hiện sự trân trọng và tôn vinh văn hóa truyền thống Việt Nam.

Song song với sự thành công của các nghệ sĩ trẻ, câu chuyện tôn vinh và lan tỏa vẻ đẹp văn hóa dân tộc đã được nhấn mạnh trong chiến lược công nghiệp hóa văn hóa giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến 2045 của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch. Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, trong đó có khối ngành nghệ thuật biểu diễn, đang là một yêu cầu quan trọng nhằm lan tỏa và nhân rộng vẻ đẹp bản sắc văn hóa dân tộc. Qua đó, không chỉ giúp quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới mà còn góp phần giáo dục và nâng cao nhận thức về giá trị văn hóa trong cộng đồng.

Sự tham gia của các nghệ sĩ trẻ như Hòa Minzy và Phương Mỹ Chi trong việc lan tỏa sức mạnh văn hóa và âm nhạc dân tộc đã tạo ra những hiệu ứng tích cực đáng kể. Phương Mỹ Chi, với các phần thi ấn tượng tại ‘Sing! Asia’, đã tạo được sự chú ý và khen ngợi từ giới chuyên môn và khán giả Việt Nam. Cô đã trình diễn những tiết mục đầy cảm xúc, kết hợp nhuần nhuyễn giữa âm nhạc hiện đại và văn hóa truyền thống Việt Nam, qua đó thể hiện sự đa dạng và phong phú của văn hóa dân tộc.

Các tiết mục như ‘Buôn trăng’, ‘Rock hạt gạo’, và ‘Bóng phù hoa’ không chỉ thể hiện tài năng của Phương Mỹ Chi mà còn là cách cô và ê-kíp của mình tôn vinh văn hóa Việt Nam. Những câu chuyện về văn hóa lúa nước, nền văn hóa dân tộc đậm bản sắc, đã được đan cài một cách thăng hoa trong các tiết mục trình diễn. Qua đó, các nghệ sĩ trẻ đã biết đưa tình yêu với văn hóa dân tộc vào những sản phẩm độc đáo và ấn tượng, giúp biến mỗi nét đẹp văn hóa thành sức mạnh, truyền cảm hứng trên mọi nền tảng và đến mọi tầng lớp khán giả.

Sự thành công của Hòa Minzy và Phương Mỹ Chi là minh chứng cho việc âm nhạc và văn hóa dân tộc có thể trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ trẻ. Khi các nghệ sĩ trẻ biết cách kết hợp hài hòa giữa âm nhạc hiện đại và giá trị văn hóa truyền thống, họ không chỉ tạo ra những sản phẩm âm nhạc chất lượng mà còn góp phần bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của dân tộc. Qua đó, thế hệ trẻ sẽ được tiếp cận và yêu mến văn hóa dân tộc một cách tự nhiên và sâu sắc hơn, giúp xây dựng một nền văn hóa Việt Nam đa dạng, phong phú và bền vững trong tương lai.