Lễ viếng họa sĩ Lê Thiết Cương, người tiên phong trong việc đưa nghệ thuật trừu tượng và tối giản đến với hội họa Việt Nam, đã diễn ra để tiễn đưa một tài năng nghệ thuật xuất chúng. Với sự ra đi của ông, người thân, bạn bè và cộng đồng nghệ thuật đang chịu một mất mát lớn.

Trong suốt sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương đã không ngừng sáng tạo và để lại một di sản nghệ thuật phong phú, bao gồm cả hội họa và văn chương. Điểm nổi bật trong phong cách của ông là sự giản dị nhưng sâu sắc, giúp ông khám phá và thể hiện vẻ đẹp tối giản trong cuộc sống và nghệ thuật. Là một trong những nghệ sĩ tiên phong từ đầu những năm 1990, ông đã đưa nghệ thuật trừu tượng và tối giản đến với hội họa Việt Nam, tạo ra một ngôn ngữ tạo hình mới, đậm bản sắc và chứa đựng chiều sâu triết lý phương Đông.

Sự kết hợp độc đáo giữa hình khối đơn giản, màu sắc tối giản và các đề tài truyền thống đã giúp Lê Thiết Cương định hình phong cách riêng, không lẫn với ai. Với ông, tối giản không chỉ là một kỹ thuật hay xu hướng, mà còn là bản chất của ông, cách ông tồn tại trong nghệ thuật và cuộc sống. Ông từng khẳng định: ‘Tối giản là tôi, tôi là tối giản. Tối giản là cá tính cốt tử của tôi, là ADN, là vân tay’.

Quá trình sáng tác của Lê Thiết Cương giống như một hành trình thiền định, với những gì bé nhỏ, giản dị trong tranh của ông đều chứa thông điệp sâu sắc. Những thông điệp này khơi gợi suy tư về không gian, thời gian và sự tĩnh lặng. Nền tảng triết lý của ông bắt nguồn từ gia đình và những cuốn sách Đông phương từ thuở nhỏ, điều này đã giúp ông trung thành với con đường nghệ thuật suốt hơn 30 năm và biến tối giản thành một trường phái sống và thẩm mỹ không thể tách rời khỏi tên tuổi của ông.

Ngoài sáng tác hội họa, Lê Thiết Cương còn dành thời gian để viết lách, với văn phong ngắn gọn, súc tích nhưng kỹ lưỡng và sâu xa. Ông tin rằng ‘viết là chủ quan, không có chủ quan thì không có nghệ thuật’. Các tác phẩm của ông đã được giới chuyên môn và công chúng đánh giá cao, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên tầm quốc tế. Nhiều tranh của ông đã được trưng bày tại các bảo tàng, phòng tranh lớn trong và ngoài nước.

Lê Thiết Cương cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đưa nghệ thuật đương đại Việt Nam ra thế giới thông qua việc sáng lập Salon Natasha vào năm 2000. Bên cạnh vai trò nghệ sĩ, ông còn là người truyền cảm hứng và dẫn dắt nhiều thế hệ họa sĩ trẻ thông qua triển lãm, workshop, các buổi chia sẻ về tư duy nghệ thuật.

Di sản nghệ thuật của Lê Thiết Cương không chỉ bao gồm hàng trăm tác phẩm hội họa độc đáo mà còn là những bài viết, quan điểm, phương pháp sáng tác giàu tư duy. Chúng góp phần quan trọng trong việc định hình diện mạo mỹ thuật đương đại Việt Nam và là nguồn tài liệu quý cho các nghiên cứu và giảng dạy sau này.

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã từng thừa nhận Lê Thiết Cương có ‘con mắt xanh’ đặc biệt về hội họa, là cách ông nhìn thấy chiều sâu trong mỗi tác phẩm nghệ thuật, không phải bằng kỹ thuật mà bằng trực giác, cảm thụ và sự thẩm thấu bản chất thẩm mỹ của sự vật.

Họa sĩ Lê Thiết Cương, một tên tuổi nổi bật trong lĩnh vực mỹ thuật đương đại Việt Nam, đã ra đi vào ngày 17/7 vừa qua, hưởng thọ 63 tuổi. Sự ra đi đột ngột của ông đã để lại một khoảng trống lớn trong lòng giới mỹ thuật và những người yêu nghệ thuật.

Lê Thiết Cương sinh năm 1962, được biết đến như một họa sĩ tài hoa với phong cách hội họa tối giản độc đáo. Các tác phẩm của ông không chỉ thể hiện sự tinh tế mà còn chứa đựng những triết lý sâu sắc và giàu chất thơ. Với niềm đam mê nghệ thuật sâu sắc, ông đã gắn bó và cống hiến cho nền mỹ thuật Việt Nam trong nhiều năm qua.

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, chia sẻ rằng Lê Thiết Cương sở hữu một phong cách vẽ tranh tối giản không thể nhầm lẫn. “Tranh của Cương rất nhẹ nhàng, ông là người duy nhất theo đuổi phong cách tối giản ở Việt Nam,” ông Đoàn nói. Không chỉ vậy, ông Đoàn cũng nhấn mạnh rằng họa sĩ Lê Thiết Cương đã góp phần làm nên sự đa dạng cho nền mỹ thuật và sân khấu Việt Nam thông qua các đóng góp bền bỉ của mình.

Không chỉ là một họa sĩ tài năng, Lê Thiết Cương còn là một nhà văn hóa giàu tâm huyết, gắn bó sâu nặng với sách vở và trân quý văn học. Ông luôn sẵn sàng đồng hành cùng những người viết và thể hiện sự trân trọng với các giá trị văn hóa truyền thống.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, đã chia sẻ về những giây phút cuối cùng bên họa sĩ Lê Thiết Cương. “Cương vẫn quyết tâm chống lại thần chết, không chịu khuất phục đúng như con người Cương trong mọi thăng trầm mà anh đã đi qua,” ông Thiều nói. Điều này thể hiện sự kiên cường và tinh thần nghệ thuật bất khuất của Lê Thiết Cương.

Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên bày tỏ rằng sự ra đi của họa sĩ Lê Thiết Cương là một mất mát lớn cho giới nghệ thuật. Ông đánh giá Lê Thiết Cương không chỉ là một họa sĩ tài năng mà còn là một người làm nghề nghiêm túc và trân trọng giá trị của các bậc tiền bối cũng như đồng nghiệp cùng thời.

Đặc biệt, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên cũng đánh giá cao khả năng viết của họa sĩ Lê Thiết Cương, cho rằng ông viết bằng một lối văn tinh tế, sắc sảo, thể hiện rõ chiều sâu tư duy và cá tính nghệ thuật riêng. Sự kết hợp giữa hội họa và văn chương trong tác phẩm của Lê Thiết Cương đã tạo nên một dấu ấn riêng biệt trong nền nghệ thuật Việt Nam.

Sự ra đi của họa sĩ Lê Thiết Cương để lại một khoảng trống lớn, nhưng di sản nghệ thuật mà ông để lại sẽ tiếp tục là nguồn cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ và người yêu nghệ thuật Việt Nam.