Trong giai đoạn 2020-2025, Đảng bộ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) tỉnh Cao Bằng đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong hoạt động văn hóa, thể thao, gia đình, và du lịch. Với mục tiêu nâng cao mức hưởng thụ văn hóa cho nhân dân và xây dựng con người Cao Bằng phát triển toàn diện, Đảng bộ đã triển khai nhiều hoạt động đổi mới và đột phá.

Đảng bộ Sở VHTT&DL đã tham mưu tổ chức thành công nhiều hoạt động văn hóa mang tầm quốc gia và quốc tế, quảng bá về con người, hình ảnh, và di sản văn hóa đặc sắc của Cao Bằng. Đáng chú ý là sự kiện nằm trong khuôn khổ Lễ hội Du lịch Thác Bản Giốc năm 2023, với 1.000 người trình diễn hát Then, đàn tính trong trang phục truyền thống. Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã trao Bằng chứng nhận và Kỷ niệm chương Xác lập kỷ lục Màn đồng diễn hát Then, đàn tính có số lượng người tham gia đông nhất Việt Nam cho UBND tỉnh.

Ngoài ra, Sở cũng tổ chức thành công Ngày hội Du lịch Non nước Cao Bằng tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm và Phố đi bộ của Thủ đô Hà Nội với chủ đề ‘Non nước Cao Bằng – Xứ sở thần tiên’. Hội nghị Quốc tế lần thứ 8 của Mạng lưới Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO khu vực châu Á – Thái Bình Dương năm 2024 cũng diễn ra tại Cao Bằng, thu hút trên 800 đại biểu trong nước và quốc tế.

Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích, di sản văn hóa được chú trọng. Sở đã thực hiện các chương trình, dự án, đề án bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa các cấp, như ‘Nghiên cứu, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa người Lô Lô đen tỉnh Cao Bằng’, ‘Nghiên cứu, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống người Nùng Vẻn tỉnh Cao Bằng’.

Hoạt động văn hóa cơ sở được tăng cường, đổi mới về hình thức, nội dung phù hợp với nhiều đối tượng hưởng thụ. Sở đã tổ chức tuyên truyền lưu động, phát hành Bản tin văn hóa, thể thao, du lịch, và tổ chức triển lãm ảnh. Phong trào ‘Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa’ nhận được sự ủng hộ của các tầng lớp nhân dân. Kết quả, chỉ tiêu danh hiệu văn hóa đạt và vượt hằng năm.

Nghệ thuật chuyên nghiệp có nhiều bước tiến mới, quy mô chương trình, chất lượng nghệ thuật ngày càng được nâng cao. Trong 5 năm, Đoàn Nghệ thuật tỉnh thực hiện 450 buổi biểu diễn phục vụ nhân dân và tham gia các sự kiện chính trị của tỉnh.

Lĩnh vực thể dục, thể thao (TDTT) có những chuyển biến tích cực, phát triển cả về phong trào quần chúng, thể thao thành tích cao. Phong trào TDTT quần chúng trên địa bàn tỉnh phát triển ổn định, có chiều sâu. Thể thao thành tích cao đã đạt được nhiều nấc thang mới, giai đoạn 2020-2025 toàn tỉnh có 115 vận động viên (VĐV) đạt đẳng cấp quốc gia. Các VĐV đã tham gia nhiều giải đấu cấp quốc gia, khu vực và quốc tế, kết quả giành được 824 huy chương.

Du lịch khẳng định ngành kinh tế mũi nhọn. Tổng lượt khách du lịch giai đoạn 2020-2025 ước đạt trên 8,4 triệu lượt, tốc độ tăng trưởng về lượt khách ước đạt 35,6%/năm; doanh thu du lịch ước đạt 5.570 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân ước đạt 53,6%/năm.

Công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ có nhiều chuyển biến tích cực. Đảng bộ Sở VHTT&DL đã kết nạp 54 đảng viên mới, đạt 180% chỉ tiêu đề ra.

Phát huy những kết quả đạt được, nhiệm kỳ 2025-2030, Đảng bộ Sở VHTT&DL khẳng định quyết tâm chính trị cao trong việc xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, góp phần phát triển ngành VHTT&DL toàn diện, hiện đại, giàu bản sắc.

Với mục tiêu đưa người trẻ đến gần hơn với chiều sâu văn hóa dân tộc thông qua nghệ thuật thư pháp chữ Việt, dự án văn hóa – nghệ thuật ‘Họa tâm’ của nhóm sinh viên Bút Team, ngành truyền thông & tổ chức sự kiện (FPT Polytechnic TPHCM) đã được triển khai. Đây không chỉ là một đêm trình diễn nghệ thuật đơn thuần mà còn là một hành trình khám phá và trải nghiệm văn hóa.

Lấy cảm hứng từ khẩu hiệu ‘Tâm họa chữ, chữ hiện tâm’, dự án muốn chuyển tải thông điệp rằng chỉ khi biết rèn luyện nội tâm, người trẻ mới có thể vững vàng trên hành trình phát triển bản thân. Thông điệp này không chỉ dừng lại ở việc trình diễn nghệ thuật mà còn là một lời nhắn gửi về sự quan trọng của việc rèn luyện và phát triển nội tâm.

Một trong những điểm nhấn đặc sắc của dự án là không gian trưng bày thư pháp, với các tác phẩm của nhà thư pháp Nguyễn Hiếu Tín – Thạc sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa, người có nhiều năm cống hiến cho việc bảo tồn và phát huy nghệ thuật thư pháp Việt. Các tác phẩm thư pháp không chỉ đơn thuần là nghệ thuật trình bày chữ viết, mà còn là cách thể hiện bản sắc văn hóa, triết lý sống và đời sống nội tâm của người Việt.

Nhà thư pháp Nguyễn Hiếu Tín cho rằng thư pháp Việt là một loại hình nghệ thuật cần được bảo tồn và phát huy trong đời sống đương đại. Để làm được điều này, cần có sự kết nối giữa thế hệ đi trước và lớp trẻ hôm nay, thông qua giáo dục, nghệ thuật và thực hành sáng tạo. Ông tin rằng, chỉ khi có sự kết nối và trao truyền kiến thức, kinh nghiệm giữa các thế hệ, thư pháp Việt mới có thể tiếp tục phát triển và tỏa sáng.

Thông qua chương trình ‘Họa tâm’, nhóm sinh viên Bút Team đã giới thiệu đến công chúng một loại hình nghệ thuật truyền thống, đồng thời thể hiện được góc nhìn sáng tạo và sự gắn bó sâu sắc với văn hóa dân tộc. Dự án cũng khơi gợi suy nghĩ về trách nhiệm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa trong bối cảnh hiện nay. Đó là lời tri ân dành cho ngôn ngữ mẹ đẻ, và cũng là lời nhắn gửi về sự tiếp nối, về những điều không nên để mai một.

Qua đó, dự án ‘Họa tâm’ không chỉ là một sự kiện nghệ thuật mà còn là một phần của hành trình bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc. Dự án đã thể hiện được sự sáng tạo, tâm huyết và trách nhiệm của nhóm sinh viên Bút Team trong việc giới thiệu và quảng bá văn hóa Việt Nam đến với công chúng.

Điện Biên – Một vùng đất với thiên nhiên hùng vĩ, lịch sử cách mạng hào hùng, bản sắc văn hóa các dân tộc đặc sắc và khí hậu trong lành, là nơi hội tụ tinh hoa của vùng Tây Bắc. Với nhiều tiềm năng và lợi thế, tỉnh Điện Biên đang nỗ lực phấn đấu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Điện Biên là phên giậu vững chắc của vùng Tây Bắc, nhân dân các dân tộc tỉnh Điện Biên đã có nhiều đóng góp to lớn trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ đất nước. Với 19 dân tộc anh em cùng sinh sống, mỗi dân tộc đều có những di sản văn hóa riêng rất độc đáo, tạo nên bức tranh văn hóa các dân tộc Điện Biên đa dạng và phong phú.

Cách đây 71 năm, Chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” góp phần quyết định vào thắng lợi hoàn toàn của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống thực dân xâm lược. Những giá trị to lớn của quần thể Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ, với 46 điểm di tích thành phần là di tích có giá trị, vai trò đặc biệt quan trọng, là biểu tượng của truyền thống lịch sử vẻ vang, hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc.

Cùng với bản sắc văn hóa của 19 dân tộc và danh lam thắng cảnh hùng vĩ, mang vẻ đẹp riêng đã và đang góp phần hình thành sản phẩm du lịch chủ đạo, mang đặc trưng của tỉnh Điện Biên. Đặc biệt, Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Điện Biên về phát triển du lịch Điện Biên đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã đề ra mục tiêu du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, điểm du lịch hấp dẫn của khu vực Tây Bắc và cả nước.

Tỉnh Điện Biên đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp nhằm xây dựng các sản phẩm du lịch đặc sắc, khác biệt và có khả năng cạnh tranh, hướng tới phát triển du lịch bền vững. Trong năm 2025, với hàng loạt các sự kiện tiêu biểu được tổ chức như Lễ hội Hoa Ban năm 2025 và Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Điện Biên lần thứ 8; show diễn thực cảnh “Huyền tích Uva”; Lễ hội Hoa Anh Đào, Lễ hội Thành Bản Phủ; Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái… với nhiều hoạt động đặc sắc đã thu hút đông đảo du khách.

Để ngành “công nghiệp không khói” ngày càng phát triển, tỉnh Điện Biên đã chú trọng bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc gắn với phát triển du lịch; đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trên cơ sở khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế về du lịch lịch sử – tâm linh; du lịch bản sắc văn hóa dân tộc, khám phá cảnh quan thiên nhiên; du lịch nghỉ dưỡng, giải trí, chăm sóc sức khỏe, du lịch mạo hiểm, thể thao khám phá, du lịch làng nghề.

Tỉnh Điện Biên hiện có 22 di sản đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Trong đó, 2 di sản “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” và di sản “Nghệ thuật xòe Thái” được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Hệ thống di sản văn hóa vật thể của tỉnh Điện Biên gắn với điều kiện địa lý, tự nhiên, với đời sống sinh hoạt hàng ngày của người dân. Mỗi nếp nhà, mỗi phong tục của các dân tộc đã góp phần làm nên một Điện Biên giàu bản sắc.

Để đưa ngành “công nghiệp không khói” ngày càng phát triển gắn với bảo vệ, gìn giữ tài nguyên văn hóa, tỉnh Điện Biên cần xây dựng và định vị thương hiệu du lịch địa phương bằng các sản phẩm du lịch độc đáo, gắn với bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc ở Điện Biên. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật, hạ tầng giao thông, hạ tầng du lịch gắn với việc bảo tồn các giá trị tài nguyên thiên nhiên, lưu giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc.

Với hành trang Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy 5 châu, chấn động địa cầu” và những giá trị văn hóa truyền thống độc đáo của các dân tộc, Điện Biên đang từng bước hiện thực hóa khát vọng trở thành một trong những trung tâm du lịch hấp dẫn của khu vực Tây Bắc và cả nước.

Ngày 18/7, Thời báo Văn học nghệ thuật và Hội Mỹ thuật Việt Nam đã phối hợp với các đơn vị liên quan để phát động Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương và biểu trưng Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030. Cuộc thi này hướng đến tất cả công dân Việt Nam, không phân biệt độ tuổi và ngành nghề, cả trong và ngoài nước.

Cuộc thi đặt ra yêu cầu đối với các mẫu biểu trưng (logo) là phải đáp ứng nhiệm vụ chính trị, phục vụ công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh của Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương. Biểu trưng phải thể hiện bản sắc chính trị, tính đảng và tinh thần đại đoàn kết dân tộc. Mẫu biểu trưng phải có tính đại diện, bao trùm và thể hiện sự hiện đại, thân thiện của hệ thống Mặt trận và các đoàn thể Trung ương.

Thông điệp mà logo cần truyền tải bao gồm tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với khối Mặt trận – Đoàn thể, và sự thống nhất ý chí và hành động hướng tới mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Về tiêu chí thể hiện, các tác phẩm phải đảm bảo ba yêu cầu chung. Thứ nhất, tính Đảng và tính chính trị rõ nét, có thể sử dụng các biểu tượng liên quan đến Đảng như cờ Đảng, sao vàng, búa liềm, hoặc hình tượng Bác Hồ. Thứ hai, tính đại diện và bao trùm, thể hiện sự đoàn kết của các tổ chức trong hệ thống Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương. Thứ ba, tính thống nhất trong đa dạng, cho phép mở rộng và ứng dụng linh hoạt với các hệ thống logo thành viên.

Về hình thức thiết kế, màu sắc chủ đạo của biểu trưng dự thi sẽ là đỏ tươi, vàng, và có thể bổ sung xanh lá và xanh dương. Logo có thể sử dụng hình tròn hoặc hình cánh sen/cánh chim để tạo cảm giác đoàn kết và che chở.

Hội đồng chấm giải sẽ được thành lập bởi Đảng ủy Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, bao gồm các họa sĩ và chuyên gia trong lĩnh vực hội họa có uy tín. Giải thưởng bao gồm một giải nhất trị giá 30 triệu đồng và 5 giải khuyến khích, mỗi giải 5 triệu đồng. Tác phẩm dự thi cần được gửi về Hội Mỹ thuật Việt Nam trước ngày 18/8/2025.

Văn hóa số đang trở thành chìa khóa quan trọng cho phát triển bền vững trong thời đại số hiện nay. Tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, TS Nguyễn Thị Trang, Giảng viên Học viện Hành chính và Quản trị công, đã nhấn mạnh vai trò then chốt của văn hóa số trong việc xây dựng xã hội số và chính phủ số. Theo bà, văn hóa số không chỉ đóng vai trò nền tảng mà còn là cốt lõi để đạt được sự phát triển bền vững trong thời đại số.

Theo TS Nguyễn Thị Trang, để có một nền kinh tế số phát triển, điều tiên quyết là phải có một xã hội số. Và để xây dựng xã hội số, cần phải có văn hóa số, từ nhận thức, tư duy đến hành vi ứng xử trên không gian mạng. Văn hóa số giúp hình thành cách sống, cách làm việc và tương tác trong môi trường số, từ đó thúc đẩy sự phát triển của xã hội và kinh tế.

Hiện nay, Việt Nam vẫn còn thiếu những quy định cụ thể về văn hóa công vụ số, đặc biệt là trong việc giao tiếp và tương tác số của cán bộ, công chức. Điều này đã gây ra khoảng trống trong việc định hình văn hóa số cho đội ngũ cán bộ, công chức. Là Chủ nhiệm đề tài khoa học cấp Bộ về xây dựng văn hóa số cho đội ngũ cán bộ ngành nội vụ, TS Nguyễn Thị Trang kiến nghị cần bổ sung nội dung về văn hóa số vào các quy định hiện hành. Đồng thời, đề xuất cần có khung năng lực số, gồm cả kỹ năng chuyên môn lẫn đạo đức số và bảo mật thông tin.

Vai trò của thanh niên trong việc thúc đẩy văn hóa số cũng được TS Nguyễn Thị Trang đánh giá cao. Thanh niên, đặc biệt là lực lượng tình nguyện viên trẻ, đã tích cực hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục hành chính số, đóng vai trò ‘cầu nối số’ giữa người dân và chính quyền. Phong trào ‘xóa mù số’ do đoàn viên, sinh viên triển khai đang giúp rút ngắn khoảng cách số giữa các vùng miền, nhóm tuổi, đối tượng yếu thế.

Tuy nhiên, TS Nguyễn Thị Trang cũng cảnh báo về tình trạng lệch chuẩn văn hóa số và đề xuất ứng dụng AI trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số. Một video ứng dụng AI đã được giới thiệu tại Diễn đàn, nhằm phản bác luận điệu sai lệch và lan tỏa thông tin chính thống.

TS Nguyễn Thị Trang cho rằng, chuyển đổi số không chỉ là thay đổi công nghệ mà là thay đổi văn hóa, từ tư duy đến hành vi. ‘Một xã hội số chỉ bền vững khi có văn hóa số là nền tảng’, chị nói. Đồng thời, chị đề xuất xây dựng Luật Công nghiệp Văn hóa, để vừa bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc, vừa thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm sáng tạo mang bản sắc Việt Nam ra thế giới trong thời đại số.

Trong bối cảnh hiện nay, việc xây dựng và phát triển văn hóa số đang trở thành nhiệm vụ quan trọng. Không chỉ giúp phát triển kinh tế – xã hội, văn hóa số còn giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào mọi mặt của đời sống đã tạo ra những cơ hội mới cho sự phát triển.

Nhìn chung, văn hóa số đóng vai trò quan trọng trong xây dựng xã hội số và chính phủ số. Để có thể phát triển bền vững trong thời đại số, việc xây dựng và phát triển văn hóa số là điều kiện tiên quyết. Từ nhận thức, tư duy đến hành vi ứng xử trên không gian mạng, tất cả đều cần được định hình và phát triển theo hướng tích cực.