Ngày 26-7, tại xã Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk, một hội thi nấu ăn sôi nổi đã diễn ra với sự tham gia của các món ăn truyền thống đặc trưng của người đồng bào dân tộc thiểu số. Sự kiện này được tổ chức nhằm chào mừng 78 năm ngày Thương binh – Liệt sĩ (27-7), thể hiện lòng tri ân và sự quan tâm của cộng đồng đối với những người đã hy sinh và đóng góp cho Tổ quốc.

Trong hội thi, các món ăn được chế biến theo phương pháp truyền thống, không chỉ mang lại hương vị đặc trưng của từng dân tộc mà còn thể hiện sự đoàn kết và giao lưu văn hóa giữa các cộng đồng dân tộc thiểu số tại Đắk Lắk. Những món ăn này không chỉ là biểu hiện của sự đa dạng văn hóa mà còn là cầu nối giúp người dân địa phương và du khách tìm hiểu sâu sắc hơn về phong tục tập quán của các dân tộc thiểu số ở Việt Nam.

Thông qua hoạt động thiết thực này, cộng đồng dân tộc thiểu số tại Đắk Lắk có cơ hội giới thiệu và quảng bá những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình, đồng thời tăng cường sự gắn kết và giao lưu giữa các cộng đồng dân tộc. Hội thi nấu ăn cũng là dịp để người dân địa phương và du khách trải nghiệm và tìm hiểu về sự phong phú và đa dạng của văn hóa Việt Nam, đặc biệt là văn hóa của các dân tộc thiểu số tại Đắk Lắk.

Các hoạt động như hội thi nấu ăn không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của các dân tộc thiểu số mà còn thể hiện sự tôn vinh và tri ân đối với những người đã hy sinh và đóng góp cho Tổ quốc. Đây là một hoạt động ý nghĩa, cần được tiếp tục tổ chức và phát triển trong tương lai, nhằm tăng cường sự đoàn kết và hiểu biết giữa các cộng đồng dân tộc tại Việt Nam.

Đắk Lắk là một tỉnh có nhiều tiềm năng về văn hóa và du lịch, với sự đa dạng của các dân tộc thiểu số. Hội thi nấu ăn tại xã Ea H’Leo là một hoạt động góp phần thúc đẩy du lịch địa phương, cũng như quảng bá những nét văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số tại tỉnh Đắk Lắk.

Trường trung cấp Văn hóa nghệ thuật Đồng Nai đã đạt được một cột mốc đáng kể trong mùa tuyển sinh năng khiếu nghệ thuật năm 2025. Với số lượng học sinh đăng ký theo học vượt qua chỉ tiêu ban đầu, trường đã thể hiện một tín hiệu tích cực về xu hướng theo đuổi nghệ thuật chuyên nghiệp trong giới trẻ, đặc biệt là con em của các đồng bào dân tộc thiểu số.

Trong kế hoạch tuyển sinh năm học 2025-2026, trường đã đưa ra 80 chỉ tiêu cho các chuyên ngành âm nhạc truyền thống, âm nhạc phương Tây, thanh nhạc, và múa. Trong đợt 1, nhà trường đã tuyển được 77 học sinh, và trong đợt 2, có đến 140 em đăng ký theo học. Theo ThS Phùng Ngọc Long, Hiệu trưởng Trường trung cấp Văn hóa nghệ thuật Đồng Nai, số lượng học sinh đăng ký vào chuyên ngành âm nhạc truyền thống đã tăng cao. Năm nay, các chuyên ngành múa và thanh nhạc cũng ghi nhận số lượng học sinh đăng ký nhiều hơn so với các năm trước.

Điều này cho thấy rằng định hướng theo đuổi nghệ thuật đang dần nhận được sự quan tâm từ học sinh và gia đình. Nhà trường cũng đã có kế hoạch đi thực tế, khảo sát địa bàn các xã và tuyển sinh một số học sinh vùng đồng bào các dân tộc và vùng biên giới. Đây là bước “tiền trạm”, khởi đầu để năm học tới nhà trường sẽ triển khai tuyển sinh năng khiếu nghệ thuật tại 95 phường, xã.

Đồng Nai là địa phương có đông đồng bào dân tộc sinh sống. Nhà trường mong muốn phát hiện và bồi dưỡng những năng khiếu nghệ thuật, nhất là các chuyên ngành âm nhạc truyền thống. Qua đó, tạo điều kiện cho các em được tiếp cận môi trường đào tạo nghệ thuật bài bản, có cơ hội phát triển theo con đường chuyên nghiệp.

Như vậy, Trường trung cấp Văn hóa nghệ thuật Đồng Nai đang nỗ lực không chỉ trong việc đào tạo mà còn trong việc tìm kiếm và phát triển tài năng nghệ thuật trong cộng đồng, đặc biệt là trong giới trẻ và các đồng bào dân tộc thiểu số. Với những nỗ lực này, trường đang đóng góp vào việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa nghệ thuật của địa phương.

Thông tin về Trường trung cấp Văn hóa nghệ thuật Đồng Nai và các hoạt động tuyển sinh có thể được tìm hiểu thêm trên trang web chính thức của trường hoặc các kênh thông tin chính thức khác.

Ở xã biên giới Tuy Đức, tỉnh Lâm Đồng, một mô hình bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của người M’Nông gắn với du lịch đã được triển khai. Mục tiêu của mô hình này là đánh thức niềm tự hào và biến di sản thành tài sản để hướng tới phát triển bền vững. Người M’Nông sở hữu một kho tàng văn hóa phong phú với những phong tục tập quán được gìn giữ qua nhiều thế hệ.

TS. Bùi Thị Hoa, Phó Phân viện trưởng phụ trách Phân viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam, cho biết sự thay đổi phương thức sản xuất, chuyển đổi cây trồng và quá trình hội nhập văn hóa đương đại đã tác động sâu sắc đến đời sống văn hóa của người M’Nông. Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, cần kiểm kê và số hóa để lưu giữ, cũng như thực hiện truyền dạy và kết nối thế hệ. Qua đó, giúp mạch nguồn truyền thống được duy trì và phát triển một cách bền vững hơn.

Mô hình bảo tồn và phát huy văn hóa M’Nông đã được ra mắt vào ngày 28/6 vừa qua. Dự án này nằm trong khuôn khổ dự án 06 ‘Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch’ thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024 trên địa bàn huyện biên giới Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông (cũ), nay là xã Tuy Đức, tỉnh Lâm Đồng.

Dự án đã tổ chức truyền dạy cồng chiêng, múa, ẩm thực truyền thống, dệt thổ cẩm, đan lát và quy trình làm rượu cần tại cộng đồng bon Bu N’Drung. Các buổi tập huấn chuyên sâu với sự tham gia của các chuyên gia về di sản văn hóa các dân tộc, kỹ năng thực hiện bảo tồn và phát triển văn hóa trên địa bàn, ‘đánh thức’ khả năng trình diễn nghệ thuật dân gian, phát triển du lịch bằng cách ‘biến di sản thành tài sản’, tạo sinh kế cho cộng đồng một cách bền vững.

Mô hình đã được bàn giao cho chính quyền xã Tuy Đức mới để tiếp tục vận hành và phát huy, có chương trình kết nối các doanh nghiệp, cơ sở giáo dục địa phương; tạo liên kết gắn với các điểm du lịch – tài nguyên tự nhiên và nhân văn trên địa bàn. Đồng thời, kết nối với các tour-tuyến giới thiệu Nhà văn hóa cộng đồng, không gian trưng bày ‘Hội tụ sắc màu văn hóa truyền thống M’Nông’ và không gian nghệ thuật biểu diễn cồng chiêng, dân ca, dân vũ; cùng trải nghiệm ẩm thực ‘hương vị rừng, hương vị suối’… để trở thành điểm đến hấp dẫn.

Với mong muốn biến di sản thành tài sản, mô hình này không chỉ gắn kết du lịch với phát triển kinh tế, tạo thêm nguồn thu cho địa phương, mà còn nâng cao ý thức của người dân về vốn giá trị truyền thống, bảo tồn các giá trị văn hóa M’Nông, và tăng cường sự kết nối cộng đồng.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và sự phát triển chóng mặt của công nghệ thông tin, xã hội hiện đại đang trải qua những biến đổi nhanh chóng. Sự giao tiếp và tiếp cận thông tin không còn bị giới hạn bởi biên giới hay không gian địa lý. Trước những thay đổi này, tỉnh Thái Nguyên đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng hệ giá trị văn hóa nhằm định hướng tư tưởng, lối sống và nhân cách con người trong thời đại mới.

Cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế là xu thế tất yếu, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Mặt trái của thị trường tự do là lối sống thực dụng, bon chen, đề cao lợi ích cá nhân. Sự sính ngoại và chạy theo những trào lưu lệch chuẩn có thể khiến văn hóa bản địa bị lu mờ. Công nghệ thông tin, dù mang lại nhiều tiện ích, cũng có thể khiến con người trở nên xa cách hơn, các giá trị truyền thống trong gia đình và cộng đồng dần bị mai một.

Nhận thức rõ những nguy cơ tiềm ẩn, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm định hướng hệ giá trị văn hóa cho người dân. Từ việc đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, giáo dục lối sống văn minh, phát huy chuẩn mực đạo đức truyền thống đến tổ chức các phong trào văn hóa ở cơ sở, tất cả đều hướng tới mục tiêu xây dựng con người Thái Nguyên phát triển toàn diện.

Thái Nguyên là tỉnh có nhiều địa hình phức tạp, với gần 50 dân tộc cùng sinh sống trên địa bàn 92 xã, phường. Dù còn nhiều khó khăn về kinh tế, các cộng đồng dân tộc tại đây vẫn giữ gìn được bản sắc riêng, với những triết lý sống sâu sắc, đầy tính nhân văn. Sự đoàn kết, tính cộng đồng, lòng thủy chung, sự tôn kính tổ tiên vẫn được gìn giữ như những giá trị cốt lõi.

Để lan tỏa những giá trị tích cực trong cộng đồng, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai mạnh mẽ các phong trào như ‘Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa’, ‘Xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa’ gắn với việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Các hoạt động này không chỉ góp phần định hướng lối sống lành mạnh mà còn giúp khơi dậy tinh thần tự giác, ý thức gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa trong mỗi người dân.

Một trong những điểm sáng trong công tác xây dựng hệ giá trị văn hóa của tỉnh là việc chú trọng khuyến khích cộng đồng dân tộc thiểu số giữ gìn truyền thống văn hóa đặc trưng. Hằng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đều lựa chọn các nghệ nhân dân gian là người dân tộc thiểu số tham gia liên hoan, hội diễn văn hóa do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức.

Từ việc coi trọng văn hóa, tư tưởng, Thái Nguyên đã tạo dựng được môi trường xã hội ổn định, góp phần vào sự phát triển toàn diện của con người. Người dân, đặc biệt là đồng bào vùng cao, vùng sâu, vùng xa ngày càng có ý thức hơn trong việc bảo vệ bản sắc dân tộc, chủ động ‘miễn dịch’ với các dòng văn hóa lệch lạc, độc hại. Trong cơ chế thị trường, dù chịu nhiều tác động vật chất, nhưng nhiều gia đình vẫn giữ vững nếp sống nghĩa tình, gắn bó. Trong thời đại số hóa, người dân biết sử dụng công nghệ thông tin một cách chủ động, có chọn lọc, không bị lệ thuộc hay đánh mất chính mình… góp phần xây dựng một xã hội hài hòa, nhân văn, phát triển bền vững từ nền tảng văn hóa.