Nhà thơ Thanh Thảo, người được mệnh danh là ‘Vua trường ca’ của thi ca Việt Nam, đã có một hành trình thơ dài suốt nửa thế kỷ qua, với những cống hiến bền bỉ và sâu sắc cho văn học Việt Nam. Đến đầu tháng 10/2023, Hội nghị đại biểu Nhà văn lão thành Việt Nam lần thứ nhất đã diễn ra tại Hải Phòng, thu hút hơn 300 nhà văn trên 70 tuổi, phần lớn từng là người lính đã làm nên một thời kỳ văn học chói sáng qua nửa thế kỷ chiến tranh.
Trong chương trình ‘Đêm thơ Mùa thu’, nhân dịp chào mừng thành công của hội nghị, nhà thơ Thanh Thảo, 78 tuổi, vẫn thể hiện sự đam mê và kiên trì với thơ ca, bất chấp khó khăn về sức khỏe. Ông đã đọc một bài thơ ca ngợi tình hữu nghị với Việt Nam của thượng nghị sĩ John McCain, người đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy xóa bỏ lệnh cấm vận của Mỹ và bình thường hóa quan hệ giữa hai quốc gia.
Với danh hiệu ‘Vua trường ca’, Thanh Thảo đã tạo nên nhiều tác phẩm nổi tiếng, được yêu thích và trân trọng trong suốt sự nghiệp của mình. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng văn học uy tín từ Hội Nhà văn Việt Nam và Giải thưởng Nhà nước về Văn hóa Nghệ thuật vào năm 2001.
Trong trường ca ‘Những người đi tới biển’, Thanh Thảo đã thể hiện sâu sắc hình ảnh người lính và những thế hệ trận mạc qua những câu thơ đầy ấn tượng: ‘Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình / (Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc / Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc?’.’
Một trong những câu thơ kinh điển khác của ông trong bài thơ ‘Dấu chân qua trảng cỏ’ cũng đã để lại nhiều ấn tượng: ‘Mang bao khát vọng con người / Dấu chân nho nhỏ không lời không tên / Thời gian như cỏ vượt lên / Lối mòn như sợi chỉ bền kéo qua.’
Đặc biệt, trong trường ca ‘Metro’, nhà thơ đã thực hiện một cuộc hành trình trở lại với những năm tháng chiến tranh khốc liệt ở Trường Sơn, nhưng với một cái nhìn sâu sắc và chiêm nghiệm hơn về số phận con người và đất nước.
Cùng với nhà thơ Phạm Tiến Duật, Thanh Thảo là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thế hệ người lính trong chiến tranh, góp phần làm nên một thời kỳ chói sáng của văn học Việt Nam. Những cống hiến của ông trong suốt sự nghiệp đã thể hiện sự trăn trở không ngừng với nhân dân và đất nước.
Với hành trình thơ dài suốt nửa thế kỷ, nhà thơ Thanh Thảo vẫn tiếp tục là một biểu tượng của sự bền bỉ và đam mê trong thế giới thơ ca Việt Nam.