Múa trống Chhay-dăm, một loại hình nghệ thuật biểu diễn truyền thống đặc trưng của người Khmer tại xã Ô Lâm, tỉnh An Giang, vừa được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia. Với ý nghĩa lịch sử và tâm linh đặc biệt, loại hình nghệ thuật này đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa dân gian của người Khmer.
Loại hình nghệ thuật này thường được biểu diễn trong các ngày lễ hội như Tết Chol Chnam Thmay, lễ Dolta, Ook om bok, các dịp thu hoạch mùa màng bội thu, biểu diễn giao lưu trong các liên hoan văn hóa – nghệ thuật. Múa trống Chhay-dăm thể hiện sự tôn vinh các vị anh hùng, chiến binh dũng cảm. Những vũ điệu của múa trống Chhay-dăm thường kể về những trận đánh của chiến binh Khmer, những vị thần và các sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước.
Để thực hiện các động tác trong bài múa Chhay-dăm, người múa phải có sức khỏe, sự dẻo dai, biết khéo léo kết hợp hài hòa giữa tiết tấu của trống với điệu bộ hình thể. Một màn biểu diễn múa trống Chhay-dăm thường dùng từ 4-6 trống, 2 cái cuôl (chiêng) cùng chul (chum chọe) và krap (gõ sênh). Trống Chhay-dăm là loại trống bịt da một mặt, tang trống làm bằng thân cau già đục rỗng ruột.
Ông Chau Rine, người có nhiều kinh nghiệm trong việc biểu diễn múa trống Chhay-dăm, cho biết muốn chơi được trống Chhay-dăm thì phải có sự đam mê và nắm được kỹ thuật đánh trống đúng nhịp. Tiết tấu trong bài biểu diễn khi nhanh, khi chậm nên nhịp trống cũng thay đổi liên tục.
Hiện nay, xã Ô Lâm đã có 4 đội trống tại các chùa trong xã. Để bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể múa trống Chhay-dăm, tỉnh An Giang đã khuyến khích đẩy mạnh công tác truyền dạy, tạo không gian trình diễn di sản múa trống Chhay-dăm tại các sự kiện trong và ngoài tỉnh. Thông tin về các nỗ lực bảo tồn và phát triển loại hình nghệ thuật này đã được chia sẻ rộng rãi trên các phương tiện truyền thông.
Việc duy trì và phát triển múa trống Chhay-dăm cũng tạo ra sức hút du lịch và thúc đẩy phát triển kinh tế, góp phần tăng thêm nguồn thu nhập cho người dân địa phương. Đồng thời, nó còn giúp tăng cường nhận thức của người dân về giá trị lịch sử và văn hóa của An Giang. Những nỗ lực này đã góp phần quan trọng trong việc giữ gìn và phát huy di sản văn hóa của người Khmer tại An Giang.
Trong tương lai, tỉnh An Giang sẽ tiếp tục khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động bảo tồn và phát triển múa trống Chhay-dăm, nhằm giữ gìn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia này. Các chương trình đào tạo và truyền dạy sẽ được tổ chức thường xuyên để giúp thế hệ trẻ tiếp cận và tìm hiểu về loại hình nghệ thuật độc đáo này.
Với sự quan tâm và hỗ trợ của chính quyền địa phương, múa trống Chhay-dăm sẽ tiếp tục được giữ gìn và phát triển, trở thành một biểu tượng văn hóa đặc trưng của người Khmer tại An Giang.